O Σοσιαλισμός
ονομάζεται, η κοινωνική, οικονομική και πολιτική θεωρία κατά την οποία η
κοινωνική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής αντικαθιστά την ατομική ιδιοκτησία.
Πολιτικό κίνημα, που σχετίζεται άμεσα με τις
Κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που αναπτύχθηκαν κατά την περίοδο της
Βιομηχανικής Επανάστασης τον 19ο Αιώνα.
H εμφάνιση του Σοσιαλισμού
Παραδόξως, πρώιμος εφαρμοστής της Σοσιαλιστικής πολιτικής,
ήταν ένας Φιλελεύθερος Κεφαλαιοκράτης, ο Βιομήχανος Ρόμπερτ Όουεν,
όπου στις αρχές του 19ου Αιώνα, εφάρμοσε στη βιομηχανία του και στο προσωπικό
του, μια πρώιμη μορφή Σοσιαλισμού.
Ο Όουεν, δημιούργησε υποδειγματικές συνθήκες ζωής και
απασχόλησης για το προσωπικό των Εργοστασίων του που σιγά,σιγά έφθασε τις 2.500
ψυχές. Οργάνωσε την εκπαίδευση των παιδιών, μείωσε τον χρόνο της εργασίας,
εξασφάλισε παροχές για την υγεία και την πρόνοια και δημιούργησε ένα ταμείο
αποταμίευσης. Με αυτόν τον τρόπο αύξησε θεαματικά την παραγωγικότητα του
εργοστασίου και ανέβασε εξαιρετικά το βιοτικό επίπεδο των εργατών, ενώ
ταυτόχρονα τριπλασίασε και τη δική του περιουσία.
Ο Οουεν κατάφερε να αποδείξει ότι το εργοστάσιο, από
εργαλείο υποδούλωσης και αποκτήνωσης των εργατών, μπορούσε να γίνει φορέας
ευημερίας, ηθικής εξύψωσης και κοινωνικής χειραφέτησης με την παράλληλη
κερδοφορία του Εργοστασιάρχη.
Ο Όουεν όμως, ισορροπώντας ανάμεσα στα δύο μεγάλα
οικονομικά Συστήματα, δεν έγινε αποδεκτός από τους εκφραστές τους.
Παραγκωνισμένος από τους Κομμουνιστές και απαξιωμένος από τους
Κεφαλαιοκράτες, απέτυχε να δημιουργήσει μια Κοινωνία, όπου πλούσιοι και φτωχοί
θα μπορούσαν αν ζήσουν αρμονικά και θα εργάζονται όλοι για το κοινό καλό.
Η Κοινωνία του Όουεν όμως, ήταν η εξιδανικευμένη και άδολη
εφαρμογή των Σοσιαλιστικών Αρχών.
Ο Σοσιαλισμός, ως ανάχωμα στην «Κομμουνιστική Απειλή»
Τι γίνεται όμως, όταν ο όρος Σοσιαλισμός, χρησιμοποιείται
προκειμένου να αποτελέσει ανάχωμα στην… Κομμουνιστική απειλή;
Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και με τη Ρωσία να αποτελεί
σημαντικό κίνδυνο για την ανάπτυξη της Δυτικής Οικονομίας, οι Φιλελεύθερες
Κυβερνήσεις της Δύσης, έπρεπε να αναπτύξουν μια αμυντική στρατηγική, απέναντι
στο Οικονομικό – Κοινωνικό και Πολιτικό Σύστημα διακυβέρνησης της
Κομμουνιστικής Ρωσίας.
Ο κομμουνισμός ως οικονομικό - πολιτικό σύστημα,
λειτουργούσε
αμεσοδημοκρατικά και
αποκεντρωμένα.
Χωρίς ελεύθερη αγορά χωρίς
διακριτές κοινωνικές
τάξεις, με ένα οικονομικό σύστημα το οποίο λειτουργούσε
υπό την εποπτεία του Κράτους και κάλυπτε τις βασικές ανάγκες διαβίωσης των
πολιτών του, φάνταζε ως το ιδανικό σύστημα για την Παγκόσμια Κοινωνία, η οποία
είχε μόλις βγει από έναν Πόλεμο και ήταν Οικονομικά, Κοινωνικά, Πολιτικά και
Ιδεολογικά κατακερματισμένη.
Μπροστά στην Κομμουνιστική απειλή, η Δύση υιοθέτησε το
ενδιάμεσο μοντέλο Οικονομικής και Πολιτικής διαχείρισης που είχε
παρουσιάσει ο Όουεν, τον Σοσιαλισμό.
Ο Σοσιαλισμός, είχε πολλά πλεονεκτήματα, στηριζόταν στις
βασικές αρχές του Κομμουνισμού, ώστε να προσελκύει τις μάζες και παράλληλα
εφάρμοζε τις βασικές αρχές της Ελεύθερης Οικονομίας, οι οποίες φυσικά και
εξυπηρετούσαν το Κεφάλαιο.
Έτσι οι δυσαρεστημένοι προοδευτικοί πολίτες που απαιτούσαν
κάτι διαφορετικό ώστε να αλλάξει η μεταπολεμική κοινωνία, αντί να στραφούν στον
Κομμουνισμό στρέφονταν στον Σοσιαλισμό.
Ο Σοσιαλισμός στην Ελλάδα
Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, δημιούργημα του
Αντρέα Παπανδρέου το 1974, ήταν ακριβώς για την Ελλάδα, ότι και ο Σοσιαλισμός
για τον υπόλοιπο Κόσμο, ένα ανάχωμα, που θα απέτρεπε τους Έλληνες να στραφούν
στον Κομμουνισμό, τον οποίο και είχε νομιμοποιήσει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής,
ύστερα από σαράντα χρόνια περίπου παρανομίας.
Οι Η.Π.Α. σε καμία περίπτωση, δεν επιθυμούσαν την ανάπτυξη
ισχυρών Κομμουνιστικών πυρήνων στην Ελλάδα, μετά την πτώση της Δικτατορίας και
ο Σοσιαλισμός που ευαγγελιζόταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, γνήσιο τέκνο των Η.Π.Α.,
αποτελούσε το καλύτερο όπλο για τη διάλυση της κοινωνικής και πολιτικής συνοχής
των Αριστερών προοδευτικών δυνάμεων στην Ελλάδα.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου δημιούργησε το ΠΑΣΟΚ, με στελέχη
που προέρχονταν από την Ένωση Κέντρου.
Η Ένωση Κέντρου, ανήκε μεν στον κεντρώο χώρο, αλλά δεν είχε
σαφή ενιαίο ιδεολογικό προσανατολισμό. Εμπεριείχε πολιτικούς από διαφορετικά
ρεύματα, από την αριστερά (Ηλίας
Τσιριμώκος) ως την αντικαραμανλική δεξιά (Κωνσταντίνος
Μητσοτάκης). Βασικός συνεκτικός κρίκος όλων αυτών ήταν η χαρισματική
προσωπικότητα του Γεωργίου Παπανδρέου και κυρίως δεν μπορούμε να την
χαρακτηρίσουμε ως Κόμμα Σοσιαλιστικό.
Το ΠΑΣΟΚ, με συνθήματα όπως: «Αλλαγή», «Η
Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και το «δανεισμένο» από το Κ.Κ.Ε. «ΕΟΚ και
ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», αντέταξε απέναντι στο Ευρωπαϊκό προφίλ του
Κωνσταντίνου Καραμανλή, μια αντιευρωπαϊκή ρητορική, με απώτερο σκοπό την
προσέλκυση των Αριστερών ψηφοφόρων, που ζητούσαν κάτι νέο, έπειτα από τα
«μαύρα» χρόνια της Χούντας.
Ο Παπανδρέου, απευθυνόμενος στο συναίσθημα των μικροαστικών
μαζών, ενεργοποιούσε όλα τα δημοκρατικά αντανακλαστικά μιας συγκεκριμένης
μερίδας του πληθυσμού η οποία είχε ταλαιπωρηθεί και βασανισθεί, κατά τη
διάρκεια της μεταπολεμικής και Χουντικής περιόδου.
Εν κατακλείδι, το ΠΑΣΟΚ ήταν ο Δούρειος Ίππος, για την
άλωση του Κομμουνισμού.
